Capoeira is een Braziliaanse gevechtskunst met een Afrikaanse oorsprong. Deze vechtkunst combineert vechttechnieken met acrobatische moves, muziek en danselementen. Capoeira wordt beoefend als een ‘spel’ waarbij 2 capoeiristas elkaar in de RODA (kring) middels aanval en verdediging te slim af proberen te zijn. Capoeira kent een enorme variatie aan aanvallende en verdedigende bewegingen die moeiteloos afgewisseld worden met acrobatische moves en sprongen. Het ‘spel’ bestaat uit combinaties van (draaiende) trappen, schijnbewegingen, beenvegen, schaarbewegingen en kopstoten als technieken om je tegenstander uit evenwicht of naar de grond te brengen. Vanuit de verdediging volgt een verassende tegenaanval. De snelheid, flow en intensiteit van het gevecht wordt bepaald door het ritme van de instrumenten, het zingen van de veelbetekende liedjes en het klappen op dit ritme. Dit aanstekelijke ritme wordt gevormd door de berimbau (1-snarig instrument), de atabaque (‘congadrum’), pandeiro (‘tamboerijn’) en agogo (dubbele koebel) waarbij de berimbau leidt.
De bijzondere bewegingen en acrobatische moves in combi met de muziek maakt dat capoeira een explosie van energie is, spectaculair om te zien en een uitdaging om te leren! Een mooi gevecht wordt gekenmerkt door creativiteit, behendigheid en een perfecte timing!
Net als bij overige (oosterse) vechtkunsten maakt capoeira gebruik van een graduatiesysteem. Bij Capoeira wordt je niveau weergegeven door een Corda (koord).
BATIZADO & TROCA DE CORDAS
Bij Capoeira bestaat het graduatiesysteem uit gekleurde koorden (vergelijkbaar met de slips bij judo/banden bij karate) die de kleuren van de Braziliaanse vlag volgen. Het systeem is niet universeel maar verschilt van groep tot groep. Eenmaal per jaar gaat elke leerling op voor zijn koord tijdens een evenement dat ‘batizado’ wordt genoemd.
Anders dan bij de meeste vechtsporten hoeft een leerling voor het behalen van een koord geen vastgelegde oefeningen te kunnen. Het gaat om de persoonlijke ontwikkeling van elk individueel kind binnen capoeira. Leerlingen laten zoveel mogelijk van wat ze binnen capoeira geleerd hebben zien: aanval en verdediging, hun ontwikkeling in het spel, acrobatische moves en niet te vergeten het zingen van capoeira-liedjes en het maken van muziek.
Het behalen van de koorden gebeurt tijdens de BATIZADO & TROCA DE CORDAS. De BATIZADO wat letterlijk ‘doop’ betekent is het behalen van het 1e koord en het toetreden tot de wereld van capoeira. Tijdens de batizado ontvangt de leerling naast zijn koord een ‘APELIDO’ ofwel bijnaam waarmee het binnen de capoeirales aangesproken zal worden. De bijnamen zijn altijd positief en zeggen iets over iemands karakter, manier van spelen of andere eigenschap van het kind. Deze traditie komt voort uit de tijd dat Capoeira bij wet verboden was. De personen die Capoeira speelden hadden een schuilnaam zodat hun identiteit onbekend bleef voor de politie.
De TROCA de CORDAS letterlijk ‘wisselen van koord’ is het opgaan voor een hoger koord. Een capoeirista krijgt volgens de traditie één keer per jaar de kans om een hoger koord te behalen. Of een leerling een hoger koord ontvangt hangt af van zijn persoonlijke vooruitgang, inzet en deelname aan trainingen en extra activiteiten in het voorbije jaar. Hoe hoger de koord hoe meer er verwacht wordt op het gebied van spel, het maken van muziek en zingen van liedjes. Vooral voor het behalen van een van de hogere koorden kan het voorkomen dat een leerling meerdere jaren dient te trainen voor zijn volgende koord. Aangezien er steeds meer kinderen capoeira gaan trainen komt er een uitgebreid graduatiesysteem voor de kinderen wat verschilt met het volwassenensysteem zodat de niveaus van kinderen en volwassenen vergelijkbaar blijven.
Meer informatie over de Batizado van Planeta Capoeira vindt je hier.